Coenzyme Q10 คืออะไร? กับประโยชน์เพื่อสุขภาพและผิวที่หลายคนไม่เคยรู้

ถ้าคุณกำลังมองหาอาหารเสริมที่ช่วยทั้งเรื่องสุขภาพและผิวพรรณ Coenzyme Q10 (โคเอนไซม์คิวเท็น) หรือที่หลายคนรู้จักในชื่อ CoQ10 คือหนึ่งในตัวเลือกยอดนิยมที่ถูกพูดถึงอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน แต่เคยสงสัยไหมว่า โคเอนไซม์คิวเท็น คืออะไรกันแน่? CoQ10 ช่วยอะไรได้บ้าง? ทำไมถึงได้รับความนิยมในวงการสุขภาพอย่างแพร่หลาย บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกทุกแง่มุมของ CoQ10 คืออะไร Coenzyme Q10 ประโยชน์มีอะไรบ้าง มีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไร

TLDR

Coenzyme Q10 (CoQ10) คือสารที่ร่างกายสร้างเองได้ตามธรรมชาติ พบในทุกเซลล์โดยเฉพาะอวัยวะที่ใช้พลังงานสูง เช่น หัวใจ ตับ ไต ทำหน้าที่สำคัญในการสร้างพลังงาน (ATP) และต้านอนุมูลอิสระเพื่อชะลอความเสื่อมของเซลล์

Ubiquinone และ Ubiquinol คือ 2 รูปแบบของ CoQ10 ที่สามารถเปลี่ยนไปมาในร่างกาย

มีประโยชน์ครอบคุลมหลายระบบในร่างกาย เช่น ผิวพรรณ สุขภาพหัวใจ และสมอง

Coenzyme Q10 คืออะไร? (โคคิวเท็น คือ)

CoQ10 เป็นสารที่ร่างกายสามารถผลิตได้เองตามธรรมชาติ พบได้ในเซลล์ทุกเซลล์ของร่างกาย โดยเฉพาะในอวัยวะที่ต้องการพลังงานสูง เช่น หัวใจ ตับ และไต หน้าที่หลักของโคคิวเท็น คือ

1. เป็นแหล่งพลังงานของเซลล์: CoQ10 เป็นองค์ประกอบสำคัญในกระบวนการหายใจระดับเซลล์ (Cellular Respiration) ภายในไมโทคอนเดรีย (Mitochondria) ซึ่งเปรียบเสมือน "โรงไฟฟ้า" ของเซลล์ ทำหน้าที่สร้างพลังงานพื้นฐานในรูปของ ATP (Adenosine Triphosphate) ซึ่งจำเป็นต่อการทำงานของเซลล์และอวัยวะทุกส่วน
2. เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ: CoQ10 เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ที่ทรงพลัง ช่วยปกป้องเซลล์จากการถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระ (Oxidative Stress) ซึ่งเป็นต้นเหตุของความเสื่อมของเซลล์ โรคเรื้อรังต่างๆ และความชรา^[1]

ประเภทของ Coenzyme Q10

CoQ10 ในร่างกายมีอยู่ 2 รูปแบบหลัก คือ

1. ยูบิควิโนน (Ubiquinone): เป็นรูปแบบออกซิไดซ์ (Oxidized Form) 
2. ยูบิควินอล (Ubiquinol): เป็นรูปแบบรีดิวซ์ (Reduced Form) 

ทั้งสองรูปแบบสามารถเปลี่ยนกลับไปกลับมาได้ภายในร่างกาย ในการเลือกใช้เป็นอาหารเสริม รูปแบบ Ubiquinol มักถูกกล่าวถึงว่ามี อัตราการดูดซึมทางชีวภาพ (Bioavailability) ที่ดีกว่าในหลายการศึกษา อย่างไรก็ตาม รูปแบบของสูตร (Formulation) เทคโนโลยีการนำส่ง (Delivery Systems) และการมีส่วนประกอบที่ช่วยเพิ่มการดูดซึม CoQ10 มีผลอย่างมากต่อประสิทธิภาพในการดูดซึม ไม่ใช่แค่รูปแบบของโมเลกุลเพียงอย่างเดียว^[2]

ประโยชน์ของ CoQ10 ต่อสุขภาพ CoQ10 ช่วยอะไร

เนื่องจาก CoQ10 คือ สารที่เกี่ยวข้องกับการสร้างพลังงานให้กับเซลล์และการต้านอนุมูลอิสระ ทำให้ CoQ10 ประโยชน์ ครอบคลุมหลายระบบในร่างกาย โดยเฉพาะในด้านผิวพรรณ สุขภาพหัวใจ และสมอง 

1. ผิวพรรณ (Q10 ช่วยอะไรผิว)

Coenzyme Q10 มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยให้คอลลาเจนในชั้นผิวถูกทำลายน้อยลง การรับประทาน CoQ10 จึงช่วยชะลอผิวแก่ก่อนวัยได้ โดยการศึกษาพบว่า การรับประทาน CoQ10 50-150 mg/วัน เป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ ช่วยลดริ้วรอยบนใบหน้าและช่วยให้ผิวเรียบเนียนขึ้น^[3]

2. ภาวะหัวใจล้มเหลว (Heart Failure)

ในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวมักพบว่ามีระดับ Coenzyme Q10 ต่ำลง ทำให้เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจไม่สามารถผลิตพลังงานได้อย่างเต็มที่ ส่งผลให้สมรรถภาพการบีบตัวของหัวใจลดลง รวมถึงความเครียดจากอนุมูลอิสระที่เร่งการเสื่อมสภาพของเซลล์ การเสริม CoQ10 จึงมีประโยชน์ในผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว โดยจากการศึกษาในผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลว พบว่าการเสริม CoQ10 100 mg วันละ 3 ครั้ง (300 mg/วัน) เป็นเวลา 2 ปี ช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด อัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ และการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเนื่องจากภาวะหัวใจล้มเหลวได้^[4]

3. อาการผิดปกติทางกล้ามเนื้อที่เกิดจากยาลดไขมัน Statins (Statin-Induced Myopathy) 

ยาลดไขมันกลุ่ม Statins ทำให้การผลิต CoQ10 ในร่างกายลดลง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อกระบวนการสร้างพลังงานภายในเซลล์นำไปสู่อาการปวดกล้ามเนื้อและอาการทางกล้ามเนื้ออื่น ๆ ได้ จากการศึกษาพบว่า การรับประทาน CoQ 100-600 mg/วัน ช่วยบรรเทาอาการทางกล้ามเนื้อที่เกิดจากการใช้ยา Statins ได้^[5] 

4. ไมเกรน

ไมเกรน เป็นภาวะปวดศีรษะเรื้อรังที่มีความเชื่อมโยงกับระดับ Coenzyme Q10 (CoQ10) ที่ต่ำ, ความเครียดจากอนุมูลอิสระ, การอักเสบ, และการทำงานผิดปกติของไมโทคอนเดรีย ซึ่งเป็นแหล่งผลิตพลังงานของเซลล์สมอง ทำให้ CoQ10 ถูกนำมาศึกษาเพื่อใช้เสริมในการบรรเทาอาการของไมเกรน และการศึกษาหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่า Coenzyme Q10 ประโยชน์ คือช่วยลดความถี่และความรุนแรงของอาการไมเกรน

• การรับประทาน Coenzyme Q10 100 mg/วัน ช่วยลดจำนวนวันในการเกิดไมเกรนและ ระยะเวลาที่ปวดหัวไมเกรนได้ 
• การรับประทาน CoQ10 300 mg/วัน ช่วยลดความถี่ในการเกิดไมเกรน อาการปวดหัว และอาการคลื่นไส้ได้ 

การรับประทาน CoQ10 400 mg/วัน ช่วยลดอาการปวดหัวไมเกรน ความถี่ ความรุนแรง และระยะเวลาการเกิดไมเกรนได้^[6]

วิธีการรับประทาน Coenzyme Q10 และข้อควรระวังการรับประทาน CoQ10

• ควรรับประทานพร้อมอาหารที่มีไขมัน เพื่อช่วยเพิ่มการดูดซึม
• ขนาดที่สามารถรับประทานได้สูงสุดโดยไม่ก่อให้เกิดความเป็นพิษคือ คือ 1,200 mg/วัน 
• ผู้ที่ใช้ลดความดันโลหิต ยา Warfarin ยา Theophylline หรือยาต้านมะเร็งบางชนิด ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทาน^[7]